Wednesday 4 August 2010

क्रॅमर वर्सेस क्रॅमर (१९७९)

दिग्दर्शक - रॉबर्ट बेन्टन

तो आज प्रचंड खुष असतो, तो काम करत असलेल्या ऍड कंपनीत सर्वोच्च महत्वाच्या क्लायंटचं काम सोपवण्यात येतं, कारण त्याची काम करण्याची क्षमता आणि झोकून देण्याची वृत्ती.  या क्लायंटला जर खुष केलं तर त्याच्या कंपनीचा फायदा होणार असतो.  त्या खुषीतच तो घरी येतो, ऑफिसमध्ये एक अर्जंट कॉल करत असतानाच ती त्याला एक धक्कादायक बातमी देते.  ती त्याला आणि त्यांच्या लहान मुलाला सोडून जाणार असते, कारण त्याचं स्वत:पुरतं वागणं, तिच्या अस्तित्वाची दखल न घेणं, घरासाठी वेळ न देणं.  ती बाहेर पडते ते स्वत:ची ओळख मिळविण्यासाठी.  तो एकदम धक्क्यात, आठ वर्षाचा संसार मोडून निघालेली बायको, आजच ऑफिसात वाढलेली जवाबदारी, शाळेत जाणारं मुल, आणि त्याच्या संगोपणाचा पडलेला भार.

इतके दिवस बायको असल्यामुळे घर आणि मुल सांभाळण्याची कधीही गरज न पडलेला पण आता तिहेरी कसरत करावी लागणार म्हणुन काळजीत.  आठ वर्षात कधीही बाहेर पडली नाही म्हणुन ती परत लवकर येईल अशी त्याची आशा हळूहळू मावळत जाते. या सर्वात फरफट होते त्यांच्या मुलाची. आई घेत असलेली काळजी, ती देत असलेला वेळ, तिचा समजुतदारपणा, प्रेम हे त्याला मिळेनासं होतं.  त्याला आपल्या कामातून कमी वेळ मिळतो, घरकाम येत नाही, मग ब्रेकफास्ट बनवताना होणारी तारांबळ, मुलाचा हट्टीपणा, जेवण्याचे प्रॉब्लेम्स त्यातुन मुलाबरोबर होणारं भांडण अश्या समस्यात दोघे अडकतात.

पण हळूहळू काही महिन्यांत ते परिस्थितीला सामोरे जाऊन एकमेकात ऍडजस्ट व्हायला लागतात, जिव्हाळा वाढायला लागतो.  मुलाला खेळता खेळता इजा पोचते तेंव्हा अक्षरश: रस्त्याने पळत त्याला हातात घेऊन तो हॉस्पीटल गाठतो, दोघांचे बंध वाढायला लागतात.

ती काही महिन्यांच्या प्रयत्नानंतर एका जॉबला लागली आहे, रोज मुलाच्या शाळेजवळ येऊन त्याला न भेटताच केवळ त्याच्याकडे बघत आहे, त्याला भेटायची तिला अनिवार इच्छा आहे. स्वत:च्या पायावर उभी राहील्यामुळे आणि आत्मविश्वास उंचावल्यामुळे तीच्या मनात आता मुलाला स्वत:कडे ठेऊन घेण्याचे येत आहे.  मग ती तिच्या वकीलामार्फत त्याला लीगल नोटीस पाठवते.

मुलाच्या संगोपणामुळे ऑफिसची नवी जवाबदारी समर्थपणे न पेलू शकल्यामुळे त्याला ऑफिसमधुन काढण्यात येतं, त्यातच तीच्या नोटीस मुळे मुल जर त्याला आपल्याजवर ठेऊन घ्यायचं असेल तर अत्यंत पैश्यांची गरज असते,  मग चोविस तासात त्याच्या अनुभवापेक्षा कमी मानधन आणि खालची पोजीशन असलेली नौकरी तो स्विकारतो आणि खटला लढतो.

पुढे काय होतं ते चित्रपटात पाहणंच योग्य.

क्रॅमर वर्सेस क्रॅमर चं प्रमुख यश म्हणजे नायक डस्टीन हॉफमन आणि नायिका मेरिल स्ट्रीप, जबरदस्त पटकथा आणि काही अप्रतिम सिन्स.  ती गेल्यावर त्याची ब्रेकफास्ट बनविताना होणारी कसरत, शेवटी ब्रेकफास्ट सीन, मुल घसरगुडीवरून पडल्यावर त्याचं त्याला हातात घेऊन हॉस्पीटल गाठणं, भांडण झाल्यावर दुसर्‍या सकाळी मुलाची माफी आणि आई आपल्यामुळे सोडून गेली याची भावना, मुलाला सायकल शिकवणं, कोर्टातले सिन, आणि शेवटाचा लिफ्ट मधील सिन......


डस्टीन हॉफमनने आधीचा वर्कोहॉलीक माणुस आणि नंतरचा हळवा बाप अविस्मरणीय साकारला आहे, मेरिल स्ट्रीपची हळवी पण स्वत:च्या अस्तित्वाची जाणीव असणारी पण मुलासाठी जीव तुटणारी आई समर्थपणे साकारली आहे, ती दिसतेही अतिशय सुंदर, त्यांना योग्य साथ आहे मुलाची आणि त्यांच्या मैत्रिणीची.

पाहणं एकदम मस्ट!

(आपल्याकडे याचा ऍव्हरेज अवतार येऊन गेला आहे 'अकेले हम अकेले तुम')